Có thể ngôn ngữ Pascal đã không còn xa lạ với các lập trình viên chuyên nghiệp. Tuy nhiên, với những người mới bắt đầu tìm hiểu về công nghệ thông tin, thuật ngữ Pascal có thể là một điều mới mẻ và phức tạp. Vậy ngôn ngữ Pascal là gì? Nó có những đặc điểm gì? Hãy cùng Mona Media tìm hiểu trong bài viết này!
Contents
Ngôn ngữ Pascal là gì?
Pascal là một ngôn ngữ lập trình cấp cao được phát triển dưới dạng mệnh lệnh và thủ tục. Được sáng lập vào năm 1970 bởi nhà khoa học người Thụy Điển nổi tiếng Nicholas Emil Wirth, ngôn ngữ này được đặt theo tên của nhà toán học, triết gia và nhà vật lý người Pháp Blaise Pascal, nhằm tưởng nhớ sự cống hiến vĩ đại của ông cho nền khoa học.
Bạn đang xem: Pascal Programming Language: Khám phá ngôn ngữ lập trình Pascal
Pascal thực tế không phải là một ngôn ngữ độc lập hoàn toàn, nó được phát triển từ ngôn ngữ ALGOL 60. Trong quá trình nghiên cứu, Nicholas Wirth đề xuất phát triển ngôn ngữ Pascal dựa trên hệ thống ALGOL 60 có sẵn vào năm 1960. Tuy nhiên, đề xuất này không được đồng thuận. Vì vậy, ông tiếp tục nghiên cứu và chọn hướng đi hoàn toàn khác biệt.
Thay vì dựa trên nền tảng ngôn ngữ máy tính đã có sẵn, vào năm 1970, ông phát triển ngôn ngữ lập trình Pascal độc lập. Pascal đã nhanh chóng phát triển mạnh mẽ, tạo bước tiến vững chắc cho sự phát triển máy tính mini ở thời điểm hiện tại.
Ưu điểm và nhược điểm của Pascal
Nhờ tính chất là ngôn ngữ lập trình phát triển độc lập, Pascal đã khắc phục một phần những hạn chế của các ngôn ngữ lập trình trước đó. Tuy nhiên, đây cũng là lý do ngôn ngữ này vẫn tồn tại một số nhược điểm.
Ưu điểm
- Pascal là ngôn ngữ lập trình có cấu trúc, dễ dàng phân tích, nghiên cứu và học tập.
- Nó có khả năng tạo ra chương trình hiệu quả, rõ ràng và tương đối an toàn.
- Pascal có thể biên dịch thành nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau.
- Ngôn ngữ này có thể sử dụng trên nhiều nền tảng và hệ thống máy tính khác nhau thông qua quá trình biên dịch và chuyển đổi.
- Pascal cũng hỗ trợ định hướng đối tượng (OOP – object oriented programming).
Nhược điểm
- Pascal có thể không rõ ràng khi chuyển đổi một số đối tượng trong các tập hợp phức tạp hoặc liên quan mật thiết với nhau.
- Do cấu trúc đơn giản và lặp lại cao, Pascal dễ bị tấn công và chỉ cần một điều chỉnh nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến toàn bộ tập hợp.
- Khả năng kiểm soát chỉ dừng lại ở mức trung bình.
Đặc điểm của ngôn ngữ lập trình Pascal
Một số đặc điểm nổi bật của ngôn ngữ lập trình Pascal bao gồm:
Các phần tử cơ bản của Pascal
Mỗi ngôn ngữ lập trình được xây dựng từ hệ thống ký hiệu và quy tắc riêng. Các quy tắc này làm việc cùng với hệ thống ký hiệu nhằm tạo sự gắn kết trong việc thiết lập chương trình. Dưới đây là các phần tử cấu thành ngôn ngữ lập trình Pascal:
- Danh hiệu (identifiler): Được sử dụng để đặt tên cho chương trình, hàm, biến… Danh hiệu bắt đầu bằng một chữ cái và có thể theo sau bởi chữ cái, chữ số hoặc gạch dưới không cố định.
Xem thêm : 61 bài tập Pascal dễ dàng học tập và thực hành
Ví dụ: Can_bac_2, C5000, dellasusapple…
- Từ khóa (Keyword): Là những thành phần định danh với mục đích khác nhau. Các từ khóa không được sử dụng làm từ khóa riêng.
Các từ khóa bao gồm: Program, Begin, Function, End, Procedure, Const, Type, Var, Record, Array, String…
- Khoảng trắng, dấu chấm phẩy, dấu ngoặc nhọn, dấu nháy đơn, toán tử, toán hạng: Khoảng trắng được sử dụng để phân tách các từ trong chuỗi. Dấu chấm phẩy được sử dụng sau tên của chương trình và sau các câu lệnh. Dấu nhọn “{ }” được sử dụng để ghi chú trong Pascal. Dấu nháy đơn “‘” được sử dụng để bao quanh một chuỗi. Toán tử được sử dụng giữa hai toán hạng.
Ví dụ: x+2, y=8, 7>3, x<7, z>=y… +, =, >, <, <= là các toán tử, hai bên sẽ là các toán hạng.
Cấu trúc chương trình Pascal
Một chương trình Pascal tiêu chuẩn bao gồm phần khai báo và phần thân chương trình. Các phần khai báo phổ biến trong Pascal bao gồm: Program, Const, Type, Uses, Label, Var… Phần thân chương trình phức tạp hơn, bắt đầu bằng “Begin” và kết thúc bởi “End”.
Những dạng câu lệnh trong chương trình Pascal
Câu lệnh trong Pascal đa dạng và phong phú, phục vụ cho các mục đích khác nhau. Một số dạng câu lệnh phổ biến trong ngôn ngữ lập trình Pascal bao gồm: readln() đọc biến; dừng màn hình và đọc file, type khai báo kiểu biến, clrscr xóa cửa sổ hiện tại và đưa con trỏ chuột về vị trí trên cùng bên trái của cửa sổ hiện tại, var khai báo biến trong chương trình Pascal, write() in ra màn hình liền sau ký tự cuối, ghi file…
Các biến thể của ngôn ngữ lập trình Pascal
Ngôn ngữ lập trình Pascal có nhiều biến thể khác nhau. Một số biến thể tiêu biểu bao gồm:
-
Pascal-P: Là bộ công cụ chuyển mã được viết bởi Zurich để biên dịch ngôn ngữ lập trình thành hệ thống máy ảo và bộ giả lập. Trình biên dịch hệ thống P được gọi là Pascal-P1, Pascal-P2, Pascal-P3 và Pascal-P4. Phiên bản Pascal-P5 được tạo ra sau này độc lập trong quá trình nghiên cứu của nhóm Zurich.
-
Xem thêm : Biến trong Python
Object Pascal: Có khả năng định hướng tinh vi và phức tạp.
-
Apple Computer: Có vai trò quan trọng trong việc phát triển biến thể ngôn ngữ lập trình Pascal này.
-
Turbo Pascal: Là trình biên dịch nổi tiếng với khả năng mở rộng thuật toán, kết nối chương trình và dữ liệu… Phiên bản đầu tiên của Turbo Pascal xuất hiện vào những năm 1986 và phiên bản cuối cùng Turbo Pascal 7.2 ra đời vào những năm 2000.
Học Pascal để làm gì?
Pascal là ngôn ngữ lập trình cơ bản trong hệ thống ngôn ngữ lập trình nói chung. Học Pascal sẽ giúp bạn có một sự khởi đầu tốt để trở thành một lập trình viên chuyên nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay Pascal không phải là ngôn ngữ lập trình phổ biến. Do đó, chỉ học và biết về Pascal không đủ để tìm kiếm một công việc tốt trong ngành công nghệ thông tin.
Để tăng khả năng tìm kiếm việc làm và thăng tiến trong lĩnh vực công nghệ thông tin, bạn cần học thêm các ngôn ngữ lập trình khác như Python, Ruby, C, C++, Java, JavaScript… Khi bạn thành thạo nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau, bạn sẽ có cơ hội tích lũy kinh nghiệm và tìm kiếm công việc với mức lương hấp dẫn.
Tóm lại, khi viết một chương trình, hãy tập trung vào cách sử dụng biến trước hết, sau đó mới quan tâm tới việc nhập xuất dữ liệu cho đẹp mắt. Đừng quên tập trung vào việc viết phần lõi chương trình với cách giải thuật chính xác.
Hy vọng bài viết này giúp bạn tìm hiểu về ngôn ngữ Pascal và giải đáp những thắc mắc của mình!
Có thể bạn quan tâm:
- Top 10 ngôn ngữ lập trình phổ biến hiện nay
- Hướng dẫn cách kiểm tra trang web viết bằng ngôn ngữ nào
Nguồn: https://laptrinhc.edu.vn
Danh mục: Ngôn ngữ lập trình