Trong thế giới công nghệ hiện đại, lập trình đã trở thành một kỹ năng quan trọng. Nếu bạn muốn khám phá thế giới của việc tạo ra các ứng dụng, trang web hoặc trò chơi, việc hiểu về lập trình là một bước quan trọng. Bài học Python này sẽ giúp bạn bắt đầu hành trình của mình trong lĩnh vực này.
Contents
- 1 Danh Sách Bài Học
- 1.1 Bài 1: Hiểu Về Lập Trình Và Ngôn Ngữ Lập Trình
- 1.2 Bài 2: Các Thành Phần Của Ngôn Ngữ Lập Trình
- 1.3 Bài 3: Cấu Trúc Chương Trình
- 1.4 Bài 4: Kiểu Dữ Liệu Chuẩn
- 1.5 Bài 5: Khai Báo Biến
- 1.6 Bài 6: Phép Toán, Biểu Thức, Câu Lệnh Gán
- 1.7 Bài 7: Các Thủ Tục Chuẩn Vào Ra Đơn Giản
- 1.8 Bài 8: Soạn Thảo, Dịch, Thực Hiện Và Hiệu Chỉnh Chương Trình
- 1.9 Bài 9: Cấu Trúc Rẽ Nhánh
- 1.10 Bài 10: Cấu Trúc Lặp
- 1.11 Bài 11: Thực Hành Cấu Trúc Rẽ Nhánh
- 1.12 Bài 12: Thực Hành Cấu Trúc Lặp
- 1.13 Bài 13: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách (Phần 1)
- 1.14 Bài 14: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách (Phần 2)
- 1.15 Bài 15: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách (Phần 3)
- 1.16 Bài 16: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi
- 1.17 Bài 17: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi (Phần 2)
- 1.18 Bài 18: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi (Phần 3)
- 1.19 Bài 19: Thực Hành Kiểu Dữ Liệu Danh Sách
- 1.20 Bài 20: Thực Hành Kiểu Dữ Liệu Kiểu Chuỗi
- 1.21 Bài 21: Thao Tác Với Tệp
- 2 Video Hướng Dẫn
- 3 Mục Tiêu Bài Học
- 4 1. Hiểu về lập trình và ngôn ngữ lập trình
- 5 2. Phân loại ngôn ngữ lập trình
- 6 3. Chương trình dịch
Danh Sách Bài Học
Bài 1: Hiểu Về Lập Trình Và Ngôn Ngữ Lập Trình
Bài 2: Các Thành Phần Của Ngôn Ngữ Lập Trình
Bài 3: Cấu Trúc Chương Trình
Bài 4: Kiểu Dữ Liệu Chuẩn
Bài 5: Khai Báo Biến
Bài 6: Phép Toán, Biểu Thức, Câu Lệnh Gán
Bài 7: Các Thủ Tục Chuẩn Vào Ra Đơn Giản
Bài 8: Soạn Thảo, Dịch, Thực Hiện Và Hiệu Chỉnh Chương Trình
Bài 9: Cấu Trúc Rẽ Nhánh
Bài 10: Cấu Trúc Lặp
Bài 11: Thực Hành Cấu Trúc Rẽ Nhánh
Bài 12: Thực Hành Cấu Trúc Lặp
Bài 13: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách (Phần 1)
Bài 14: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách (Phần 2)
Bài 15: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách (Phần 3)
Bài 16: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi
Bài 17: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi (Phần 2)
Bài 18: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi (Phần 3)
Bài 19: Thực Hành Kiểu Dữ Liệu Danh Sách
Bài 20: Thực Hành Kiểu Dữ Liệu Kiểu Chuỗi
Bài 21: Thao Tác Với Tệp
Video Hướng Dẫn
Mục Tiêu Bài Học
- Hiểu về khái niệm lập trình và ngôn ngữ lập trình.
- Biết về 3 ngôn ngữ lập trình: ngôn ngữ máy, ngôn ngữ hợp ngữ và ngôn ngữ bậc cao.
- Hiểu chức năng của chương trình dịch.
- Phân biệt thông dịch và biên dịch.
Trong bài học này, chúng ta sẽ tìm hiểu 4 nội dung sau:
1. Hiểu về lập trình và ngôn ngữ lập trình
a) Thuật toán
Thuật toán là một dãy các thao tác được sắp xếp theo một trình tự nhất định để từ input của bài toán, ta thu được kết quả cần tìm. Ví dụ, giải phương trình bậc nhất ax2 + bx + c = 0 (a#0):
- Input: 2 số a, b, c (a#0).
- Output: Nghiệm x thỏa mãn phương trình.
Để giải phương trình này, bạn có thể mô tả thuật toán bằng các bước sau:
- Bước 1: Nhập 3 số a, b, c (a#0).
- Bước 2: Tính d = (bb – 4a*c).
- Bước 3: Kiểm tra giá trị của d:
- Nếu d < 0, thông báo phương trình vô nghiệm và kết thúc.
- Nếu d = 0, thông báo phương trình có một nghiệm duy nhất x = -b/(2*a) và kết thúc.
- Nếu d > 0, thông báo phương trình có hai nghiệm x1 = (-b + √d)/(2a) và x2 = (-b – √d)/(2a) và kết thúc.
b) Chương trình
Chương trình là một dãy lệnh tuần tự để máy tính biết hướng xử lý dữ liệu. Mỗi lệnh thực hiện một thao tác xử lý dữ liệu và được biểu diễn dưới dạng mã nhị phân (0, 1) để máy tính có thể lưu trữ và xử lý.
c) Ngôn ngữ lập trình
Ngôn ngữ lập trình là ngôn ngữ mà ta sử dụng để viết chương trình cho máy tính.
d) Lập trình
Lập trình là việc sử dụng cấu trúc dữ liệu và các lệnh của ngôn ngữ lập trình cụ thể để mô tả dữ liệu và thực hiện các thao tác của thuật toán.
2. Phân loại ngôn ngữ lập trình
Có 3 loại ngôn ngữ lập trình:
a) Ngôn ngữ máy:
Ngôn ngữ máy là ngôn ngữ duy nhất mà máy tính có thể hiểu và thực hiện. Các lệnh được viết dưới dạng mã nhị phân (0, 1) hoặc mã hexa (hệ cơ số 16). Mã hexa sử dụng các ký tự số từ 0 đến 9 và các chữ cái từ A đến Z.
b) Hợp ngữ:
Hợp ngữ là ngôn ngữ kết hợp ngôn ngữ máy với ngôn ngữ tự nhiên của con người để thể hiện các lệnh cần thực hiện.
c) Ngôn ngữ lập trình bậc cao:
Ngôn ngữ lập trình bậc cao là ngôn ngữ mà người dùng có thể viết gần với ngôn ngữ tự nhiên, ít phụ thuộc vào loại máy tính và phải được chuyển đổi sang ngôn ngữ máy mới có thể thực hiện. Một số ngôn ngữ lập trình bậc cao phổ biến: Java, C, C++, C#, Python, PHP, JavaScript, Pascal,…
3. Chương trình dịch
Chương trình dịch là chương trình giúp chuyển đổi chương trình viết bằng ngôn ngữ lập trình bậc cao sang chương trình có thể chạy trên máy tính. Có hai loại chương trình dịch: thông dịch và biên dịch.
a) Thông dịch
Thông dịch là quá trình thực hiện lặp đi lặp lại các bước sau:
- Kiểm tra tính đúng đắn của câu lệnh tiếp theo trong chương trình nguồn.
- Chuyển đổi câu lệnh đó thành một hay nhiều câu lệnh tương ứng trong ngôn ngữ máy.
- Thực hiện các câu lệnh vừa chuyển đổi.
b) Biên dịch
Biên dịch được thực hiện qua hai bước:
- Duyệt, phát hiện lỗi, kiểm tra tính đúng đắn của các câu lệnh trong chương trình nguồn.
- Dịch toàn bộ chương trình nguồn thành một chương trình có thể thực hiện trên máy tính và lưu trữ để sử dụng khi cần.
Như vậy, thông dịch không cần lưu trữ chương trình đích, trong khi biên dịch lưu trữ cả chương trình nguồn và chương trình đích.
Với những kiến thức cơ bản này, bạn đã hoàn thành bài học 1. Tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hiểu về các thành phần trong ngôn ngữ lập trình.