Chào mừng đến với phần thú vị nhất của khóa học này!
Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá thư viện Qt, một công cụ giúp thao tác với giao diện đồ họa trên máy tính. Bạn sẽ tìm hiểu cách tạo ra các chương trình với các cửa sổ mà bạn thường sử dụng hàng ngày.
Rất tiếc là tôi không thể giới thiệu nó sớm hơn vì bạn cần có một số kiến thức cơ bản từ các phần trước của khóa học để hiểu được những gì tôi đề cập. Nếu bạn cảm thấy mình chưa nắm vững một số khái niệm trong lập trình hướng đối tượng, hãy đọc lại các bài học tương ứng để làm chắc kiến thức của bạn.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu cụ thể về Qt là gì và những công cụ mà thư viện này cung cấp.
Giới thiệu về Qt
Trước hết, hãy tìm hiểu cách cài đặt và tùy chỉnh Qt. Tôi biết rằng đây chắc chắn là một câu hỏi đầu tiên trong đầu của nhiều bạn. Nhưng hãy kiên nhẫn và không vội vàng quá. Nếu bạn muốn tiếp cận một cách nhanh chóng, bạn sẽ dễ gặp lỗi trong các phần sau. Chúng ta sẽ tiến từng bước một.
GUI (giao diện người dùng đồ họa) là thuật ngữ chung để gọi những chương trình với giao diện cửa sổ. Dưới đây là hai chương trình để so sánh: một có GUI và một không có GUI.
Tổng quan, chúng ta có hai lựa chọn:
- Viết một chương trình chuyên biệt cho một hệ điều hành và không thể sử dụng nó trên các hệ điều hành khác.
- Sử dụng một thư viện đa nền tảng, cho phép chạy trên mọi hệ điều hành.
Lựa chọn thứ hai thường là lựa chọn tốt hơn bởi vì nó khá linh hoạt. Điều này cũng đảm bảo rằng không ai bị bỏ lại phía sau.
Dưới đây là giới thiệu về các thư viện đa nền tảng cho từng hệ điều hành.
Hệ điều hành Windows
Trong Windows, chúng ta có thư viện .NET. Đây là một nhóm thư viện hoàn chỉnh, dùng được cho C++, C#, Visual Basic, vv… Ngôn ngữ chính dành cho .NET là C#. .NET cũng có thể được sử dụng trên Linux chút ít hạn chế nhờ vào dự án Mono. .NET là 1 công cụ rất mạnh mẽ nếu bạn muốn lập trình trên Windows. Nó cũng có thể tạo ra một số chương trình chạy được trên Linux.
Hệ điều hành Mac OSX
Trên Mac OSX, thư viện chính được sử dụng là Cocoa. Ngôn ngữ sử dụng chính là Objective C. Đây là một thư viện hướng đối tượng.
Hệ điều hành Linux
Trên Linux, có các thư viện như GTK+ (cho Gnome) hay Qt (cho KDE). Các thư viện này được ưa chuộng hơn nhờ dễ sử dụng và tính đa nền tảng của chúng.
Như vậy, mỗi hệ điều hành đều cung cấp ít nhất một thư viện để tạo ra các cửa sổ. Điểm yếu chung của các thư viện này là chương trình tạo ra trong một hệ điều hành chỉ hoạt động trên hệ điều hành đó. Vì vậy, nếu bạn sử dụng thư viện của Windows, chương trình của bạn chỉ chạy được trên Windows.
Tóm lại, một thư viện đa nền tảng không chỉ đảm bảo chương trình của bạn hoạt động ở khắp mọi nơi mà còn đảm bảo nó có thể hoạt động độc lập trong thời gian dài và cung cấp nhiều tiện ích cho lập trình viên.
Sau đây là giới thiệu ngắn gọn về một số thư viện đa nền tảng.
- .NET: được phát triển bởi Microsoft để kế thừa API Win32. Được sử dụng chủ yếu với C# nhưng cũng có thể lập trình bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau, trong đó có C++. .NET có thể chạy trên nhiều nền tảng nhờ vào dự án Mono.
- GTK+: một trong những thư viện quan trọng được sử dụng trên Linux. Nó hoạt động trên Linux, Mac OSX và Windows. GTK+ được sử dụng chủ yếu cho môi trường Gnome của Linux.
- Qt: sẽ không cần nói nhiều vì nó là nhân vật chính của bài viết này. Qt cũng được sử dụng rộng rãi trên Linux, đặc biệt cho môi trường KDE.
- wxWidgets: một thư viện đối tượng khá hoàn chỉnh. Tương đối mạnh mẽ và thông dụng. Tuy nhiên, chúng ta sẽ tìm hiểu Qt trong khóa học này vì nó phù hợp với người mới học.
- FLTK: 1 thư viện nhỏ, nhẹ và chuyên để tạo giao diện đồ họa đa nền tảng.
Chọn một trong những thư viện này cũng tốn thời gian. Lý do tôi chọn Qt ở đây là vì tài liệu hỗ trợ của nó khá tốt.
Qt bắt đầu vào năm 1991 và đã được sử dụng trong môi trường KDE của Linux từ những ngày đầu. Qt được phát hành dưới giấy phép LGPL, cho phép sử dụng miễn phí và truy cập vào mã nguồn của nó.
Thư viện Qt được sử dụng rộng rãi bởi nhiều công ty lớn như Adobe, Boeing, Google, Skype, vv. Nó cũng được sử dụng trong giao diện đồ họa của Photoshop Elements, Google Earth và Skype.
Nếu bạn đã sẵn sàng, chúng ta hãy cài đặt Qt. Bắt đầu bằng cách truy cập trang web chính thức của Qt và tải bộ cài đặt về.
Sau khi tải về, chạy bộ cài đặt và các bạn sẽ cần chờ một chút vì Qt khá nặng.
Qt Creator là một IDE được tối ưu hóa cho việc phát triển với Qt. Nó cung cấp các tính năng như biên dịch các dự án sử dụng Qt và trình thiết kế cửa sổ để giúp bạn vẽ giao diện theo ý muốn.
Trong bài viết tiếp theo, chúng ta sẽ học cách sử dụng Qt Creator để tạo ra ứng dụng đầu tiên của chúng ta.