Ngôn ngữ lập trình là hệ thống ngôn ngữ đặc biệt, với mục đích điều khiển thiết bị điện tử và chương trình máy tính. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá về ngôn ngữ lập trình là gì và những loại ngôn ngữ phổ biến hiện nay.
Contents
Định nghĩa ngôn ngữ lập trình
Ngôn ngữ lập trình là một hình thức ngôn ngữ gồm các câu lệnh thực hiện các thuật toán. Người lập trình sử dụng ngôn ngữ này để mô tả cách thức hoạt động của chương trình trên thiết bị điện tử. Trái lại, thiết bị điện tử sẽ hoạt động dựa trên các câu lệnh của ngôn ngữ lập trình.
Thành phần cơ bản của ngôn ngữ lập trình
Để hiểu rõ hơn về ngôn ngữ lập trình, ta nên tìm hiểu về thành phần của loại ngôn ngữ này. Một ngôn ngữ lập trình bao gồm 2 thành phần cơ bản:
- Cú pháp: Hình thức của câu lệnh trong ngôn ngữ.
- Ngữ nghĩa: Ý nghĩa của câu lệnh trong ngôn ngữ.
Các ngôn ngữ lập trình phổ biến
Ngôn ngữ lập trình hiện nay đa dạng với hàng nghìn loại khác nhau, từng loại tuân theo nguyên tắc riêng và được viết dưới dạng mệnh lệnh hoặc khai báo. Dưới đây là top 9 loại ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất:
1. Ngôn ngữ Python
Python là ngôn ngữ lập trình đa năng được sử dụng trong nhiều lĩnh vực từ thiết bị điện tử đến phát triển web. Đối với nhiều lập trình viên, Python được đánh giá là ngôn ngữ lập trình dễ sử dụng. Bên cạnh đó, Python còn tích hợp một số ngôn ngữ phổ biến như C và C++.
Python là ngôn ngữ của nền tảng của nhiều ứng dụng nổi tiếng như Instagram và Pinterest. Tuy nhiên, Python không phù hợp cho việc xây dựng các ứng dụng trên di động.
2. Ngôn ngữ Java
Java là ngôn ngữ lập trình quen thuộc trên các ứng dụng và thiết bị máy chủ và máy khách. Do đó, Java luôn là sự lựa chọn hàng đầu cho hệ thống thiết bị của các doanh nghiệp lớn trên thế giới.
Ngôn ngữ Java được thiết kế “hợp lỏng lẻo”, cho phép chương trình được lập trình bằng ngôn ngữ Java có thể chạy trên mọi nền tảng hỗ trợ Java. Java cũng được sử dụng rộng rãi trong phát triển hệ thống, phần mềm và ứng dụng di động. Đặc biệt, Java là ngôn ngữ chính trong hệ điều hành di động Android.
3. Ngôn ngữ JavaScript
JavaScript được xếp vào top các ngôn ngữ lập trình phổ biến vì tính chất thân thiện với cả front-end và back-end.
JavaScript cho phép xây dựng và phát triển đa dạng lĩnh vực như web, trò chơi và ứng dụng di động. Với JavaScript, người dùng có thể sử dụng trực tiếp trên trình duyệt mà không cần tải xuống ứng dụng. Tuy nhiên, một số trình duyệt đang vô hiệu hóa mã JavaScript để ngăn chặn quảng cáo độc hại.
4. Ngôn ngữ C
C # là ngôn ngữ lập trình đặc trưng của Microsoft, được sử dụng để thiết lập và phát triển phần mềm doanh nghiệp, ứng dụng di động và trò chơi điện tử.
C # là một thể biến ngôn ngữ nhanh và an toàn hơn so với C. Ngôn ngữ này tích hợp hoàn toàn với khung phần mềm .NET của Microsoft, hỗ trợ phát triển ứng dụng cho Windows, thiết bị di động và trình duyệt. C # cũng có cơ sở mã chung và nhiều dạng dữ liệu khác nhau. Tuy nhiên, C # có một số hạn chế như giải quyết lỗi và kém linh hoạt.
5. Ngôn ngữ C ++
C ++ thuộc dòng ngôn ngữ lập trình cao, được sử dụng rộng rãi trong phát triển ứng dụng, máy tính khoa học và công nghệ VR.
C ++ là sự mở rộng của ngôn ngữ C và có thể hoạt động trên hệ thống đa thiết bị và đa nền tảng. C ++ đã có một bộ thư viện và trình biên dịch lớn. Tuy nhiên, cú pháp phức tạp và tính năng phức tạp của C ++ thường gây khó khăn đối với những lập trình viên mới. C ++ cũng không có hỗ trợ kiểm tra thời gian chạy.
6. Ngôn ngữ PHP
PHP là ngôn ngữ đa mục đích được sử dụng để tạo ra các ứng dụng web dựa trên mã nguồn mở.
Với PHP, câu lệnh được nhúng vào trong trang HTML. PHP đã trở thành ngôn ngữ phổ biến với 83% trang web trên toàn cầu sử dụng nó. Tuy nhiên, cấu trúc ngữ pháp dài dòng là một nhược điểm của PHP, và PHP chỉ hoạt động trên web.
7. Ngôn ngữ R
R là ngôn ngữ lập trình thống kê được sử dụng để phân tích dữ liệu và tạo trực quan hóa dữ liệu. Ngôn ngữ R phổ biến trong các sản phẩm phần mềm thống kê.
R có khả năng phân tích nhiều tập dữ liệu khổng lồ và chạy trên đa hệ điều hành. Tuy nhiên, ngôn ngữ lập trình này có nhiều nguyên tắc nghiêm ngặt so với các ngôn ngữ khác.
8. Ngôn ngữ Swift
Swift là ngôn ngữ lập trình riêng của Apple, được sử dụng để xây dựng và phát triển ứng dụng độc quyền của iOS và MacOS.
Swift có cú pháp dễ đọc, đơn giản và có thể phát triển trên cả máy khách và máy chủ. Tuy nhiên, Swift chỉ hoạt động trên các thiết bị cài phiên bản iOS 7 trở lên.
9. Ngôn ngữ Kotlin
Kotlin là ngôn ngữ lập trình mã nguồn mở, phát triển bởi JetBrains.
Kotlin là ngôn ngữ lập trình dạng tĩnh và có thể xây dựng và phát triển ứng dụng trên đa nền tảng. Kotlin được sử dụng rộng rãi trong phát triển web và hệ điều hành Android.
Hy vọng với những thông tin trên, bạn đã hiểu rõ về ngôn ngữ lập trình là gì và có thể tìm hiểu thêm về các loại ngôn ngữ lập trình phổ biến hiện nay.