Nhiều phụ huynh vẫn còn phân vân không biết có nên cho con học lập trình hay không? Hay chỉ cần học tin học ở trường là trẻ đã có đủ các kiến thức cần thiết rồi. Thậm chí nhiều phụ huynh vẫn không biết được học lập trình khác gì so với học tin học tại trường. Bài viết sau sẽ giúp phụ huynh trả lời cho câu hỏi sự khác biệt giữa tin học phổ thông và lập trình.
Contents
Tin học ở trường là gì?
Tin học công nghệ
Tin học phổ thông là khả năng sử dụng các công cụ, phần mềm phục vụ cho các công việc văn phòng như: Word, Excel, PowerPoint. Đây là một nhánh trong ngành Công nghệ thông tin (CNTT).
Giáo dục tin học đóng vai trò trong việc chuẩn bị cho học sinh khả năng tìm kiếm, tiếp nhận, mở rộng tri thức và sáng tạo trong thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ tư và toàn cầu hóa.
Môn Tin học trong chương trình phổ thông cung cấp cho học sinh kiến thức về Học vấn số hóa phổ thông, CNTT và truyền thông, Khoa học máy tính. Chương trình tin học cơ bản tại các trường thường sẽ gồm ba mạch kiến thức chính:
Ba mạch kiến thức chính của tin học phổ thông
Học vấn số hóa phổ thông (DL)
Ở cấp độ này các con sẽ học được các kỹ năng như: thực hành chuột, gõ bàn phím, sử dụng máy tính đơn giản. kỹ năng soạn thảo văn bản, trình chiếu, kỹ năng dùng bảng tính để thiết lập dữ liệu đơn giản, kỹ năng tra cứu Internet, nhận và gửi thư điện tử, kỹ năng sử dụng các dịch vụ mạng xã hội đơn giản, hiểu biết cơ bản về pháp luật, bản quyền thông tin.
Học vấn số hóa phổ thông (DL)
Công nghệ thông tin và truyền thông (ICT)
Ở cấp độ tiếp theo con sẽ học về kỹ thuật được sử dụng để xử lý thông tin và trợ giúp liên lạc, bao gồm phần cứng và mạng máy tính, liên lạc trung gian cũng như là các phần mềm cần thiết.
Khoa học máy tính (CS)
Ở cấp độ cuối cùng, con sẽ học về nghiên cứu về tất cả những gì liên quan về cấu trúc máy tính (bao gồm tất cả các lý thuyết, cơ sở lý luận về ứng dụng, thông tin, tính toán, thực thành của hệ thống máy tính), nghiên cứu về môi trường ngoại mạng, môi trường web.
Tin học tại trường học giúp học sinh thích ứng và dễ hòa nhập với thời đại. Đồng thời cũng giúp hình thành cho học sinh năng lực về tin học cơ bản để áp dụng vào học tập, làm việc.
Cách học tin học phổ thông
Học qua trường lớp đào tạo
Môn tin học là môn học bắt buộc tại các trường tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông. Tất cả các trường đều đưa môn tin học vào môn học giảng dạy trên trường. Phần lớn lứa tuổi học sinh hiện nay chỉ dành thời gian học tin học tin học trên trường còn thời gian rảnh sẽ dành để đến đến các lớp học thêm khác như toán, lý, tiếng anh,…
Ở trường lớp, học sinh sẽ không có nhiều thời gian để được thực hành trên máy tính mà chủ yếu là học lí thuyết trong sách giáo khoa. Chương trình đào tạo trong sách giáo khoa tin học sẽ từ 9 đến 10 chương và được chia thành hai phần gồm lí thuyết và thực hành. Phần lý thuyết sẽ chiếm nhiều thời gian học hơn.
Thông thường học sinh sẽ ít quan tâm đến bộ môn này, vì đây chỉ là môn phụ và 1 tuần thông thường chỉ có 1 tiết tin học nên sau khi tiết học kết thúc học sinh sẽ ít xem lại các bài học của môn này trừ trường hợp thi.
Các chương trình trên trường sẽ đào tạo ở trường sẽ đào tạo các bài học như: Excel, Powerpoint, Word, số PI, trình bày và định dạng,…
Khi học môn tin học tại trường phần lớn phải tự dựa vào tính tự giác của học sinh để tự tập luyện các thao tác máy tính cơ bản và tự học kiến thức tin học cơ bản.
Tự học
Hiện nay, trên thị trường có rất giáo trình được đăng trên Internet, đó là những giáo trình cơ bản mà học sinh có thể tự học và tự thực hành, thao được tại nhà.
Các giáo cũng sẽ đầy đủ các bài học cơ bản cho học sinh như: Định dạng cho máy tính, Excel, Powerpoint, Word, tìm kiếm cơ bản và lưu trữ thông tin,…
Các giáo án trên mạng là tương đối đầy đủ nhưng vẫn không đầy đủ bằng học trên trường vì sẽ có các lộ trình đào tạo tạo đầy đủ và có giáo viên hướng dẫn.
Học tin học phổ thông để làm gì?
Ở bậc THPT, môn Tin học có vị trí bình đẳng với các môn khác như Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lý… và được phân hóa theo hai định hướng: Tin học ứng dụng và Khoa học máy tính. Như vậy, vị trí mới này sẽ là tiền đề dẫn đến những thay đổi trong đầu tư cơ sở vật chất, biên chế giáo viên và cách nhìn nhận của xã hội và các cấp quản lý về môn tin học.
Nhận thức về nhu cầu giáo dục khoa học máy tính ngày càng tăng, trong chương trình giáo dục phổ thông quốc gia, môn Tin học đã trở thành môn học bắt buộc từ lớp 3 đến lớp 9 và là môn tự chọn bắt buộc trong ba năm cuối bậc phổ thông.
Các bằng cấp thi đánh giá năng lực tin học phổ thông
- Chứng chỉ tin học văn phòng MOS
- Chứng chỉ tin học IC3
- Chứng chỉ Ứng dụng Công nghệ thông tin cơ bản.
- Chứng chỉ Ứng dụng Công nghệ thông tin nâng cao.
- Chứng chỉ tin học quốc tế ICDL
Ưu điểm của tin học phổ thông
Tin học phổ thông là một nền tảng cơ bản cho các công việc văn phòng. Do đó, chú trọng đào tạo cho học sinh học môn tin học phổ thông tại trường để giúp cho học sinh có thể tự tìm tòi các kiến thức, tin tức, cơ hội mới.
Không chỉ vậy tin học ngày nay còn được giáo viên ở các trường phổ thông áp dụng vào bài học bằng cách cho học sinh tự làm bài thuyết trình, báo cáo cơ bản. Để đáp ứng được điều này học sinh cần phải có các kỹ năng tin học cơ bản như làm slide thuyết trình, sử dụng Word cơ bản.
Ngày nay nhiều môn thi tại các trường phổ thông cũng được tổ chức trên Internet và sử dụng máy tính để thi. Do vậy trang bị thêm kỹ năng tin học cơ bản cho học sinh tại các trường học là cần thiết.
Tin học thi học sinh giỏi
Bên cạnh đó, học tin học phổ thông tại trường còn được xem như một bộ môn để thi Học Sinh Giỏi cấp trường, cấp quận, cấp thành phố.
Tại thành phố Hồ Chí Minh, các đơn vị ngày càng tổ chức nhiều các cuộc thi về tin học văn phòng với mục đích thúc đẩy phong trào học tập, sáng tạo, giúp học sinh thành phố tiếp cận các kỹ năng Tin học văn phòng theo chuẩn quốc tế và tìm kiếm kiếm những học sinh có năng lực tin học xuất để cạnh tranh trên đấu trường thi tin học văn phòng quốc tế.
Hiện tại, Thành đoàn đã chính thức phát động cuộc thi Vô địch tin học văn phòng lần thứ 6 năm 2023. Thí sinh tham gia dự thi sẽ thực hiện một trong 3 bài thi Tin học quốc tế Microsoft Office Specialist, Microsoft Word 2016, Microsoft Excel 2016, Microsoft Powerpoint 2016. Các thí sinh sẽ tranh tài để tìm ra đại diện xuất sắc cho Việt Nam trên đấu trường quốc tế.
Hội thi Tin học trẻ toàn quốc cũng là cuộc thi đang được nhiều học sinh giỏi bộ môn tin học đang quan tâm. Cuộc thi được tổ chức để tuyên chọn đội tuyển thành phố tham dự Hội thi Tin học trẻ toàn quốc
Mục đích phát triển phong trào học tập, sáng tạo và ứng dụng về tin học trong thanh thiếu nhi thành phố; qua đó phát hiện, tập hợp và phát huy những năng khiếu về tin học.
Cách học lập trình
Tự học
Trên Internet hiện nay vẫn có các tài liệu tham khảo về cách học lập trình, các ngôn ngữ lập trình,.. Tuy nhiên đó chỉ là những tài liệu cơ bản để chúng ta có thể tham khảo.
Số lượng tài liệu trên Internet là vô cùng nhiều làm cho trẻ không biết nên bắt đầu học từ đâu, không có phương pháp, định hướng lộ trình học cho mình.
Việc tự học sẽ tiết kiệm chi phí nhưng trẻ không được tương tác với nhiều người, không được giáo viên hướng dẫn cụ thể sẽ gây sự nhàm chán và làm cho trẻ bị mất động lực học.
Tài liệu tự học miễn phí
Mở đầu cho danh sách là Github,GitHub cung cấp một danh sách dứt khoát các sách lập trình miễn phí. Những tài liệu trong quyển sách này bao gồm nhiều chủ đề và công nghệ khác nhau, từ sách lập trình không liên quan đến ngôn ngữ, toán học, hướng dẫn kỹ thuật chi tiết cho các ngôn ngữ khác nhau, một số hướng dẫn phát triển dành riêng cho phần cứng, v.v.
GitHub có một trang chủ đề được gọi là Awesome listlist. Tại đây, bạn có thể tìm thấy danh sách tuyển chọn cho mọi thứ, kể cả ngôn ngữ lập trình. Có hơn 4.000 danh sách để lựa chọn. Trang web bao gồm ngôn ngữ lập trình, khóa học, ứng dụng hệ điều hành, khung, ML, AI, hình ảnh, plugin, v.v.
Goalkicker là tài liệu học miễn phí gồm 48 ghi chú và sách lập trình. Một số cuốn sách có hơn 400 trang. Tất cả sách đều ở định dạng PDF và bạn có thể tải xuống miễn phí
Công cụ tìm kiếm DuckDuckGo cung cấp một API gọi là Câu trả lời tức thì. Trẻ có thể tìm kiếm hầu hết các cheat sheet về ngôn ngữ lập trình chỉ cần nhấp vào biểu tượng dấu cộng ở dưới cùng để mở rộng trang tính.
Học tại các trung tâm đào tạo
Các trung tâm dạy lập trình ngày nay đều đã xây dựng cho người học một lộ trình học lập trình từ cơ bản đến nâng cao. Lộ trình thông thường sẽ được xây dựng từ tìm hiểu cơ bản về thế giới lập trình, các loại ngôn ngữ lập trình cơ bản và nâng cao,…
Tại các trung tâm đào tạo lập trình, giáo viên sẽ tạo ra hoạt động trong quá trình học để kích thích sự đam mê học tập của trẻ giúp trẻ năng động, yêu thích bộ môn lập trình hơn và không gây nhàm chán cho trẻ.
Học tin học phổ phổ thông là cơ bản nhưng để học được lập trình đó là sự đam mê, do đó việc giúp cho trẻ tìm được niềm đam mê trong việc học lập trình phụ huynh nên cho con tham gia vào các khóa học tại các trung tâm đào tạo về lập trình.
Ưu điểm của học lập trình
Ưu điểm lớn nhất việc học lập trình là mức lương cao. Có thể nói rằng, mức lương của lập trình viên trong công ty chỉ thấp hơn các cấp quản lý và những nhân viên thực sự xuất sắc, còn nếu so sánh mức lương bình quân của lập trình viên thì bạn sẽ ngạc nhiên với mức lương có thể đạt được.
Lập trình viên không sợ thất nghiệp. Vì lập trình viên luôn biết vị trí của mình như thế nào trong một doanh nghiệp. Họ chịu trách nhiệm về sản phẩm công nghệ từ lúc làm ra cho đến khi sửa lỗi hoặc nâng cấp. Do vậy có sức ảnh hưởng rất lớn đến các nhân viên phát triển phần mềm khác.