Trong những năm gần đây, ngành Khoa học Vũ trụ và Công nghệ Vệ tinh đã trở thành một lĩnh vực quan trọng tại Việt Nam, đồng thời là một trong những ngành đi đầu tại khu vực Đông Nam Á. Vậy, ngành này là gì? Học gì trong ngành này? Và sau khi ra trường, sinh viên có thể làm gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1. Ngành Khoa học Vũ trụ và Công nghệ Vệ tinh là gì?
Vũ trụ là một khái niệm rộng lớn, bao gồm tất cả mọi thứ từ các ngôi sao, thiên hà cho đến các hành tinh trong Hệ Mặt Trời, bao gồm cả Trái Đất. Do đó, nghiên cứu vũ trụ là một lĩnh vực rộng lớn và có ba hướng chính: Viễn thám – Quan sát Trái Đất, Công nghệ vệ tinh và Vật lý thiên văn.
Viễn thám là công cụ không thể thiếu trong việc giám sát tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng, quản lý nông lâm sản, dự báo và giám sát thiên tai, lũ lụt. Ngoài ra, viễn thám còn có ứng dụng trong việc giám sát, định vị, điều tiết giao thông, truyền hình và an ninh quốc phòng. Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động mạnh mẽ nhất của biến đổi khí hậu, với mức thiệt hại hàng năm khoảng 1,5% GDP, tương đương 3 tỷ USD. Sử dụng nguồn thông tin vệ tinh giúp dự báo và phòng tránh thiệt hại một cách kịp thời và hiệu quả. Phát triển công nghệ viễn thám là một trong những chiến lược quan trọng của Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2040.
Công nghệ vệ tinh là việc nghiên cứu, thiết kế, chế tạo và vận hành các vệ tinh được đưa vào không gian. Ngoài các vệ tinh viễn thông như Vinasat 1 và Vinasat 2 phục vụ truyền thông, chúng ta cần nhiều vệ tinh quan sát Trái Đất.
Sự kiện phóng thành công vệ tinh VNREDSat-1A năm 2013 và MicroDragon năm 2019 đã đánh dấu bước đi vững chắc trong phát triển và điều khiển vệ tinh. Các vệ tinh này giúp giám sát tài nguyên thiên nhiên, môi trường, thiên tai và biến đổi khí hậu, đồng thời đảm bảo an ninh quốc phòng.
2. Ngành Khoa học Vũ trụ và Công nghệ vệ tinh học gì?
USTH (Trường Đại học Khoa học Công nghệ Hà Nội) là trường tiên phong tại Việt Nam đào tạo ngành Khoa học Vũ trụ và Công nghệ vệ tinh từ hệ Đại học đến Tiến sĩ, với ba định hướng ứng dụng: Viễn thám, Vật lý thiên văn và Công nghệ vệ tinh.
Chương trình đào tạo được xây dựng dựa trên sự hợp tác và hỗ trợ mạnh mẽ từ các đối tác giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực Vũ trụ tại Pháp và Việt Nam, như Đài thiên văn Paris, Đại học Montpellier, Đại học Paris, Đại học Paris Est-Créteil và Trung tâm Vũ trụ Việt Nam.
Các sinh viên sẽ có cơ hội được học tập và hướng dẫn bởi các giáo sư và tiến sĩ giỏi trong nước và quốc tế, đồng thời ngôn ngữ giảng dạy sẽ là tiếng Anh. Điều này giúp sinh viên dễ dàng nắm bắt kiến thức mới nhất về khoa học và công nghệ vũ trụ.
Ngoài việc học lý thuyết, sinh viên còn có cơ hội tham gia thực hành và tham dự các buổi seminar, hội thảo khoa học do các chuyên gia trong và ngoài nước tổ chức. Điều này giúp sinh viên không chỉ nắm vững các định hướng nghiên cứu mới nhất trên thế giới, mà còn có thể trao đổi và học hỏi trực tiếp từ các diễn giả.
Mỗi năm, khoảng 60% sinh viên cử nhân và 100% học viên thạc sĩ có cơ hội thực tập từ 3-6 tháng tại các cơ sở đầu ngành trong lĩnh vực Vũ trụ như Viện Vật lý địa cầu Paris (Pháp), Trung tâm nghiên cứu vũ trụ quốc gia Pháp (Pháp), Trung tâm nghiên cứu Ames của NASA (Mỹ), Đại học Cornell (Mỹ), Viện Khoa học Thiên văn và Vũ trụ (KASI) (Hàn Quốc), Tập đoàn Viettel (Việt Nam) và nhiều đơn vị khác.
3. Cơ hội nghề nghiệp trong ngành Khoa học Vũ trụ và Công nghệ vệ tinh
Sau khi tốt nghiệp ngành Khoa học Vũ trụ và Công nghệ vệ tinh, sinh viên có nhiều cơ hội làm việc tại các vị trí và tổ chức sau:
- Chuyên viên thiết kế, điều khiển và lắp ráp vệ tinh và tín hiệu vệ tinh tại các công ty viễn thông (Vinaphone, Mobifone, Viettel), các công ty dịch vụ truyền hình (K+, VTC, AVG, HTV, VTV, VOV, VOH…).
- Các cơ quan phát triển vệ tinh như Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Viện Công nghệ Vũ trụ.
- Các cơ quan sử dụng, nghiên cứu và phát triển các sản phẩm viễn thám như các Bộ, Sở Tài nguyên và Môi trường, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Khoa học và Công nghệ, Giao thông, Viện Hàn Lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
- Các công ty trong và ngoài nước hoạt động trong lĩnh vực giám sát, dự báo, quản lý tài nguyên thiên nhiên, môi trường và thiên tai.
- Tham gia các dự án nghiên cứu về môi trường và biến đổi khí hậu tại các tổ chức phi chính phủ như GIZ, FAO, Winrock International, WCS…
- Nghiên cứu và giảng dạy trong các trường đại học và viện nghiên cứu có chuyên ngành liên quan về Vật lý, Vật lý thiên văn và Khoa học Trái Đất.
- Tiếp tục học chương trình thạc sĩ và tiến sĩ ngành Khoa học Vũ trụ và Công nghệ vệ tinh tại USTH hoặc các trường đại học trong và ngoài nước.
Đây là những cơ hội hấp dẫn cho những người yêu thích lĩnh vực này và có đam mê khám phá vũ trụ.
Khám phá thêm về ngành Khoa học Vũ trụ và Công nghệ vệ tinh tại USTH tại đây.