React Native hay Android/ iOS Native để lập trình App?

React Native là gì? Đó là công nghệ được Facebook tạo ra, cho phép các nhà phát triển sử dụng JavaScript để tạo ứng dụng di động trên cả hệ điều hành Android và iOS với tốc độ và hiệu năng mượt mà như ứng dụng di động thuần túy.

Cách đây 2 năm, tôi chỉ tập trung vào việc lập trình Android. Nhưng vào năm ngoái, khi công ty yêu cầu tôi học lập trình iOS, tôi ban đầu rất phấn khích. Tuy nhiên, sự phấn khích đó nhanh chóng phai nhạt và năng suất làm việc của tôi cũng giảm đi đáng kể. Tôi nhận ra rằng tôi phải học lại từ đầu mọi thứ như framework, các công cụ, IDE…

Vì tôi rất thích tham gia các buổi meetup, tôi bắt đầu tham dự các buổi meetup về cả Android và iOS. Tôi cần cập nhật các tính năng mới nhất trên cả hai nền tảng và điều này mất rất nhiều thời gian và gây khó khăn khi khả năng học của tôi không nhanh. Vì vậy, tôi đã rất hứng thú khi React Native dành cho iOS ra đời.

React Native là gì?

React Native là một framework được Facebook tạo ra, cho phép các nhà phát triển sử dụng JavaScript để tạo ứng dụng di động trên cả Android và iOS với trải nghiệm và hiệu năng như ứng dụng di động thuần túy. React Native vượt trội bởi việc chỉ cần viết một lần là có thể xây dựng ứng dụng cho cả iOS và Android.

Việc này giúp tiết kiệm thời gian, công sức và tiền bạc. Nó giúp tăng tốc độ ra sản phẩm và cập nhật ứng dụng nhanh chóng. React Native có thể coi là một nền tảng di động chéo (cross-platform) hiệu quả cho việc xây dựng ứng dụng.

Đáng lưu ý, React Native không phải là ứng dụng “hybrid”. Ứng dụng hybrid là sự kết hợp giữa ứng dụng web và ứng dụng di động. Hybrid app được xây dựng dựa trên HTML + CSS + JS và được đóng gói trong một ứng dụng di động thông qua một ngăn chứa native gọi là Webview. Hybrid app có thể truy cập vào hầu hết các chức năng phần cứng của điện thoại di động như camera, danh bạ, cảm biến gia tốc, âm thanh… Tuy nhiên, hiệu năng của hybrid app chậm và giao diện không thân thiện, cũng như không tương tác tốt với tài nguyên của điện thoại thông minh.

Những ưu điểm của React Native

React Native và Flutter hiện đang là xu hướng lập trình di động bởi tính đa nền tảng và tiết kiệm thời gian triển khai dự án. Dưới đây là những lợi ích mà React Native mang lại cho việc triển khai dự án và giúp bạn quyết định liệu có nên sử dụng React Native hay không?

1. Thời gian học ngắn hơn

Lập trình ứng dụng di động thường khó và tốn thời gian vì bạn phải tìm hiểu hai hệ sinh thái hoàn toàn khác nhau. Để lập trình ứng dụng iOS, bạn phải học Swift hoặc Objective-C và Cocoa Pods. Đối với việc lập trình ứng dụng Android, bạn cần học Java hoặc Kotlin và Android SDK. Tôi đã viết code bằng ba ngôn ngữ Swift, Objective C và Java và không có sự khác biệt đáng kể về chất lượng. Tuy nhiên, điều tôi có thể chắn chắn là các ngôn ngữ này khác nhau và việc học từng ngôn ngữ đòi hỏi rất nhiều thời gian. Tương tự, các frameworks như Cocoa Touch và Android SDK cũng có một gói công cụ với nhiều tính năng như công cụ kiểm thử, thư viện, gói… và bạn phải theo kịp các tính năng mới nhất của từng hệ sinh thái.

Ngược lại, nếu lựa chọn lập trình trên React Native, bạn chỉ cần học một bộ công cụ. Dù có rất nhiều thứ để làm quen như JavaScript, Node, React Native,… nhưng chỉ có một công cụ để học.

2. Khả năng tái sử dụng mã nguồn

Khả năng tái sử dụng mã nguồn là yếu tố quan trọng trong lập trình phần mềm, và React Native là một công cụ tốt cho việc này.

React Native không chỉ cho phép viết mã một lần mà sử dụng ở mọi nơi. Khi lập trình một ứng dụng, bạn cần xây dựng giao diện người dùng trông native và phù hợp với hệ điều hành mà bạn đang nhắm tới. Vì lý do này, một số mã giao diện có thể được chia sẻ giữa các nền tảng cùng với toàn bộ logic. Việc “chia sẻ mã nguồn” mang lại nhiều lợi ích như tận dụng nguồn nhân lực tốt hơn, duy trì ít mã hơn, ít lỗi hơn, các tính năng trên cả hai nền tảng cũng tương đương…

3. Học một lần, viết ở mọi nơi

Khi nhóm phát triển của Facebook tạo ra React Native, mục tiêu của họ là giúp các nhà phát triển học một lần nhưng có thể sử dụng trên mọi nền tảng. Vì cả mã nguồn của Android và iOS đều sử dụng cùng một bộ công cụ, việc có một nhóm phát triển làm ứng dụng cho cả hai nền tảng là hoàn toàn khả thi – một điều hiếm khi xảy ra bởi vì ít lập trình viên có kỹ năng lập trình cả hai nền tảng iOS và Android.

Thậm chí, tôi tin rằng các nhóm phát triển ứng dụng web sử dụng React.js sẽ không còn gặp khó khăn khi học React Native và bắt đầu phát triển ứng dụng di động.

4. Cộng đồng lớn

React Native đang trở nên phổ biến và có nhiều nhà phát triển đóng góp để làm cho nó tốt hơn. Đặc biệt, nó được tạo ra và được hỗ trợ bởi Facebook.

Dự án React Native trên Github là mã nguồn mở và có hàng ngàn cộng tác viên hoạt động tích cực.

Cộng đồng ngày càng lớn và phát triển mạnh mẽ. Nhiều vấn đề đã được giải quyết và bạn sẽ không phải tốn thời gian để nghiên cứu lại trong quá trình học và làm việc với React Native.

5. Hot Reloading

Hot Reloading là thói quen thông thường của các nhà phát triển khi code là kiểm tra các thay đổi mỗi khi có code mới được viết. Để thực hiện điều này, ứng dụng cần được đóng gói lại và cài đặt lại trên một máy ảo hoặc thiết bị thực.

Với React Native, phần lớn thời gian, bạn không cần phải đóng gói lại ứng dụng mỗi khi có thay đổi. Bạn chỉ cần làm mới ứng dụng trên máy ảo, giả lập hoặc thiết bị thực. Thậm chí, có tính năng Live Reload để tự động làm mới ứng dụng mỗi khi phát hiện thay đổi trong mã nguồn.

6. Nguồn mở

React Native vẫn đang được sử dụng rất phổ biến. Mặc dù vẫn còn một số lỗi, nhưng nhìn chung, các nhà phát triển vẫn có thể sử dụng React Native trong giai đoạn hoạt động thực tế của hầu hết các ứng dụng di động.

Ngoài ra, vẫn còn một số tính năng có sẵn trong lập trình native mà React Native chưa hỗ trợ, nhưng điều này không phải là vấn đề lớn. Theo kinh nghiệm cá nhân, đây chỉ là một vấn đề đơn giản khi bạn đã quen với lập trình native.

Hơn nữa, với sự đóng góp từ cộng đồng lớn, nhiều lập trình viên khác đã viết nhiều component cần thiết cho hầu hết các ứng dụng (đây cũng là lý do Facebook biến React Native thành mã nguồn mở).

Theo tôi, tôi thực sự lạc quan về React Native. Tôi vẫn nhớ cảm giác lập trình Android và iOS native nhưng đồng thời tôi cũng rất hứng thú khi sử dụng React Native trong thời gian qua. Tôi tin rằng React Native sẽ là trò chơi thay đổi trong lĩnh vực lập trình di động và không thể bỏ qua để phát triển ứng dụng di động!

Nhược điểm của React Native

React Native là một giải pháp tuyệt vời cho việc phát triển ứng dụng di động, tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, vẫn còn một số nhược điểm:

1. Vẫn còn thiếu một số thành phần quan trọng, nhưng đang có nhiều bản cập nhật mới từ khi bài viết này được viết.

2. Không thể xây dựng ứng dụng iOS trên Window và Linux: yêu cầu từ Apple, mọi ứng dụng iOS cần sử dụng nhiều thư viện native, cert… từ Xcode.

3. React Native không thể xây dựng được ứng dụng “quá phức tạp” nếu bạn không biết Swift/Objective-C, Java – điều phức tạp ở đây là ứng dụng của bạn cần chỉnh sửa các thành phần. Để viết một ứng dụng native bằng JavaScript, bạn phải sử dụng các thành phần đã được viết bằng Swift/Objective-C (iOS) và Java (Android). Trong trường hợp bạn muốn chỉnh sửa một thành phần nào đó: thay đổi thành phần hoặc thêm API, bạn phải tự viết bằng ngôn ngữ tương ứng với iOS hoặc Android. Nhờ vào cộng đồng lớn, đã có nhiều lập trình viên khác đã viết nhiều thành phần cần thiết cho hầu hết các ứng dụng (đây cũng là lý do tại sao Facebook biến React Native thành mã nguồn mở).

4. Không phù hợp cho việc phát triển game với đồ họa và cách chơi phức tạp.

5. Sử dụng ES2015/ES6, đây là cấu trúc JavaScript mới từ năm 2015, nên có thể bạn chưa quen thuộc với cấu trúc này và gặp khó khăn trong việc tiếp cận.

Lộ trình học React Native

Lộ trình dưới đây dành cho người mới bắt đầu. Nếu bạn đã có kinh nghiệm, bạn có thể cuộn xuống để tiếp tục với các phần tiếp theo.

1. Kiến thức cơ bản về lập trình web: Kỹ thuật lập trình, Cơ sở dữ liệu, HTML, CSS, JavaScript,…

2. ES6 và JavaScript nâng cao.

3. Node.js: Nhiều khái niệm cần biết như NPM, các lệnh như npm install, npm install -save-dev, npm start,…

4. React: Cần biết các khái niệm Components (Class và Functional), Kiểm soát thành phần, Handlers, this.setState và this.props trong React, Life cycle methods, Fetch/Axios để gọi các API.

5. Redux với React.

6. Flexbox: Flexbox là một công cụ hữu ích để thiết kế giao diện người dùng và là thành phần quan trọng trong lộ trình học React Native.

7. Một số kiến thức khác nên biết: redux-thunk, redux-saga, LESS, SASS, React hooks, TypeScript, Proptypes, Bất kỳ cơ sở dữ liệu nào để kết nối ứng dụng của bạn, đối với người mới học, tốt nhất là nên sử dụng Firebase (đây là dịch vụ đám mây của Google cho xác thực, cơ sở dữ liệu, lưu trữ…).

Dù bạn đang cố gắng lập trình cái gì đó quen thuộc trong ứng dụng di động, rất có khả năng rằng nó đã được lập trình rồi nhờ sự đóng góp từ cộng đồng lớn của React Native.

Hy vọng với lộ trình này, bạn có thể bắt đầu học và sử dụng React Native để xây dựng các ứng dụng di động tuyệt vời!