Khái niệm biến, hằng và minh họa với C++

# Biến, hằng và minh họa với C++

Biến và hằng là khái niệm quan trọng trong ngôn ngữ lập trình C++. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về biến, cách khai báo biến và giá trị khởi tạo của biến. Chúng ta cũng sẽ tìm hiểu về hằng và tầm vực của biến trong C++.

1. Biến là gì? Cách khai báo biến trong C++

Biến là một vùng nhớ trong bộ nhớ của chương trình C++, nó được sử dụng để lưu trữ dữ liệu. Mỗi biến có một kiểu dữ liệu và một tên riêng để phân biệt. Chúng ta cần khai báo biến trước khi sử dụng, và C++ sẽ tự động cấp phát vùng nhớ cho biến.

Cách khai báo biến:

<Kiểu dữ liệu> <Tên biến>;

Ví dụ:

// Khai báo biến x chứa giá trị số nguyên (integer)
int x;

// Khai báo hai biến số thực (float)
float fpBanKinh, fpDienTich;

// Khai báo biến a chứa ký tự (character)
char a;

Khi khai báo biến, chúng ta cần xác định kiểu dữ liệu và đặt tên biến phù hợp.

2. Giá trị khởi tạo mặc định của biến

Khi khai báo mà không khởi tạo giá trị cho biến, các biến sẽ nhận các giá trị mặc định quy định bởi trình biên dịch C++.

• Các biến số sẽ có giá trị mặc định là 0 hoặc 0.0.
• Các biến ký tự sẽ có giá trị mặc định là null (”).
• Các biến boolean sẽ có giá trị mặc định là false (0).

Lưu ý: Không phải trình biên dịch C++ nào cũng chấp nhận không khởi tạo giá trị. Một số trình biên dịch sẽ báo lỗi hoặc gán giá trị rác cho biến, dẫn đến kết quả chương trình sai nghiêm trọng. Vì vậy, tốt nhất là chúng ta nên khởi tạo giá trị cho biến trước khi sử dụng.

3. Tầm vực của biến

Tầm vực (scope) của biến là vùng chương trình mà một biến tồn tại và có thể sử dụng.

Có hai loại tầm vực của biến:

• Toàn cục (global): biến được khai báo bên ngoài tất cả các hàm và có thể sử dụng trong toàn bộ chương trình.
• Cục bộ (local): biến chỉ có thể sử dụng bên trong một hàm hoặc một khối lệnh.

Ví dụ:

// Biến toàn cục
int globalVariable = 10;

void myFunction() {
  // Biến cục bộ
  int localVariable = 20;

  // Sử dụng biến toàn cục và biến cục bộ
  int result = globalVariable + localVariable;
}

Trong ví dụ trên, biến globalVariable là biến toàn cục và có thể sử dụng trong mọi nơi trong chương trình. Biến localVariable là biến cục bộ và chỉ có thể sử dụng bên trong hàm myFunction.

4. Hằng (constant) là gì?

Hằng là một vùng nhớ trong bộ nhớ của chương trình C++ mà giá trị dữ liệu không thay đổi. Hằng thường được định nghĩa trong vùng toàn cục và được đặt trước bởi từ khóa const hoặc thông qua cú pháp #define.

Cú pháp khai báo hằng:

#define <Tên hằng> <Giá trị>

Hoặc:

const <Kiểu dữ liệu> <Tên hằng> = <Giá trị>;

Ví dụ, có thể khai báo hằng PI như sau:

const float PI = 3.14;
// hoặc
#define PI 3.14

Một số ví dụ khác về khai báo hằng:

// Kiểu ký tự
const char ca = 'a';
const char cA = 'A';

// Kiểu chuỗi
const char c1[] = "LAP TRINH C/C++";
const char c2[] = "SAI GON";

// Kiểu số
const int a = 100;
const float f = 10.5f;
const double d = 10.5;

Trên đây là một số khái niệm cơ bản về biến, hằng và tầm vực trong ngôn ngữ lập trình C++. Hi vọng bạn đã hiểu rõ hơn về chúng và có thể áp dụng vào việc lập trình của mình.